4.3 Toelichting op het overzicht van baten en lasten

Analyse afwijkingen begroting (na wijziging) en jaarstukken

In BBV artikel 28-a is bepaald dat in de toelichting op het overzicht van baten en lasten bij de begroting en bij de jaarrekening een analyse van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de jaarstukken wordt gevoegd. In onderdeel “A Jaarverslag” staat per programma een uitvoerige specificatie van afwijkingen.

De rekening sluit met een werkelijk tekort van afgerond € 8 miljoen (inclusief reservemutaties). Het tekort van de begroting na wijziging bedraagt € 20 miljoen. Uit de specificatie bij "begrotingsontwikkeling" blijkt dat de vastgestelde begroting inclusief aanvullende voorstellen in november 2020 al een tekort toonde van bijna € 18 miljoen.

Het verschil tussen de gewijzigde begroting en de rekening bedraagt afgerond € 12 miljoen. Belangrijkste oorzaak hiervan is afgerond € 8 miljoen nog niet bestede middelen uit het Lokaal Coronafonds. Een van de beslispunten bij deze rekening betreft overheveling van deze middelen naar 2022. Daarnaast betreft € 2,3 miljoen van het verschil tussen begroting en rekening het effect van de decembercirculaire. Deze verschijnt dermate laat in het jaar dat de begroting hiervoor niet meer gewijzigd kan worden, zodat dit altijd een afwijking in de rekening oplevert.  

Een uitgebreide toelichting op de verschillen staat in het hoofdstuk “programmaverantwoording”.

Hierna volgt een overzicht van de grootste afwijkingen ten opzichte van de begroting met een minimale omvang van € 350.000. Daarnaast worden enkele kleinere afwijkingen gemeld als die samenhangen met een beslispunt in deze rekening.

Rekening houdend met de faseringsverschillen (met name Lokaal coronafonds) en latere winstafdracht grondexploitaties is het resultaat 2021 niet € 12 miljoen, maar afgerond € 9 miljoen positiever ten opzichte van het begrote tekort 2021 van € 20 miljoen.

begrotingsoverschrijding per programma
Voor het beoordelen van geconstateerde fouten en onzekerheden in de jaarrekening voor het aspect rechtmatigheid wordt een percentage van de lasten + dotaties aan de reserves gehanteerd (zie regel resultaat bij de kolom "lasten rekening 2021", zoals staat vermeld in de vorige paragraaf "4.2 Overzicht baten en lasten totaal per programma": € 327 miljoen):
# voor fouten geldt een goedkeuringstolerantie van 1%: afgerond € 3,3 miljoen;
# voor onzekerheden geldt een goedkeuringstolerantie van 3%: afgerond € 10,0 miljoen.

In het kader van de rechtmatigheidtoetsing dient de accountant in het verslag van bevindingen aan te geven welke begrotingsoverschrijdingen nog moeten worden geautoriseerd door de raad. Daartoe dienen deze overschrijdingen goed herkenbaar in de jaarstukken te worden opgenomen. Onderstaand overzicht geeft hierover uitsluitsel.

De belangrijkste afwijkingen zijn:

• programma 1: ToZo is neutraal door hogere inkomsten en hogere uitgaven (€ 2,5 miljoen);
• programma 6: De Brandweer Amsterdam-Amstelland heeft er voor gekozen om vervroegd bij te storten in de levenslooptegoeden van de brandweermedewerkers. De kosten van € 0,6 miljoen komen in 2022 ten laste van de reserve FLO.

Er is een aantal verschillende begrotingsoverschrijdingen te onderscheiden. Bovenstaande posten vallen onder de volgende categorieën:

• Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten (ToZo en via bestemmingsreserve de FLO);
• Kostenoverschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen;
• Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaand beleid (bijvoorbeeld dotatie voorziening).

Deze overschrijdingen zijn onrechtmatig, maar tellen niet mee voor het oordeel omtrent de rechtmatigheid van de accountant.